ISMBO, czyli innowacyjne i skuteczne monitorowanie zanieczyszczeń z wody i powietrza

Bydgoskie Wodociągi we współpracy z Politechniką Bydgoską opracowują innowacyjny i pionierski projekt, który zakłada stworzenie Inteligentnego Systemu Monitoringu, Badania i Oceny (ISMBO). System ten oparty na autonomicznych, bezzałogowych jednostkach pływających i powietrznych oraz metodach i technikach sztucznej inteligencji w procesie pozyskiwania i analizy danych, zostanie w najbliższej przyszłości wykorzystany do monitorowania ekosystemów wodnych. Spółka planuje również wdrożyć szereg rozwiązań, które uniezależnią ją w znacznym stopniu od zewnętrznych dostawców energii elektrycznej.

Gwarancja bezpieczeństwa i jakości 

Inteligentny System Monitoringu, Badania i Oceny, jest pierwszym tak innowacyjnym programem, który pomoże w przyszłości identyfikować i klasyfikować zanieczyszczenia znajdujące się w wodzie, w szczególności zaś zanieczyszczenia ropopochodne. Ponadto będzie on w stanie określić zawartość mikroplastiku w wodzie. Tak wszechstronne możliwości tego nowatorskiego systemu, są możliwe dzięki połączeniu algorytmów uczenia maszynowego, metody analizy i przetwarzania obrazów, techniki analityki chemicznej oraz rozwiązania analizy widmowej.  

– Skuteczne monitorowanie jakości wody ma kluczowe znaczenie dla zachowania bezpieczeństwa wody pitnej, jakości stanu naszego środowiska oraz obserwacji zmian i trendów, jakie w nim zachodzą – przekonuje Stanisław Drzewiecki, Prezes Zarządu Miejskich Wodociągów i Kanalizacji w Bydgoszczy – Spółka z o.o. – Ten nowatorski projekt zamierzamy przedstawiać na konferencjach naukowych, których organizatorem będą wspólnie Bydgoskie Wodociągi oraz Politechnika Bydgoska. I edycja cyklicznej konferencji pn. „Bydgoszcz Smart City. Potrzeby, realizacje i perspektywy rozwoju”, odbyła się już w październiku 2022 roku w siedzibie MWiK w Bydgoszczy. Zgromadziła ona wielu przedstawicieli ośrodków miejskich w Polsce, mających wpływ na sprawność i skuteczność zarządzania rozwojem Inteligentnego Miasta. To doskonała okazja, by zaprezentować oraz wymienić doświadczenia i dobre praktyki z zakresu nowoczesnych technologii wykorzystywanych w różnych aspektach zarządzania miastem, a w szczególności w systemach wodno-kanalizacyjnych, jak również omówić możliwości współpracy przemysłu  hi-tech i środowisk akademickich z podmiotami infrastruktury krytycznej.  

Przy wodzie o wodzie  

Zmiany klimatyczne i postępująca urbanizacja dość mocno ingerują w zasoby wodne, wpływając np. na pogorszenie jakości wody, czego dowodem mogą być zmiany fizykochemiczne i biologiczne w jej składzie. Proces monitorowania i analizy zanieczyszczeń staje się więc koniecznością, bo może być gwarancją bezpieczeństwa i jakości. Bydgoskie Wodociągi chętnie będą propagować wiedzę na temat systemu ISMBO w edukacyjnym programie „Woda Bydgoska” tak, by świadomość potrzeby stworzenia takiego rozwiązania zagościła również wśród mieszkańców miasta. Wiadomości na ten temat bedą się również pojawiać w nowym cyklu programów pn. „Rozmowy przy wodzie o wodzie” czy „Na pomoc wodzie drony – to nie ANDRONY”. Poznając możliwości ISMBO łatwiej zrozumieć potrzebę powstania tego innowatorskiego projektu. Bydgoskie Wodociągi będą szeroko propagować tę wiedzę wśród studentów – przyszłych inżynierów, którzy już dziś wykazują ogromne zainteresowanie nowoczesnymi rozwiązaniami monitorowania środowiska, w tym wodnego. W kręgu ich zainteresowań jest ocena jakości i możliwości pobierania próbek wody, analiza zanieczyszczeń występujących w wodzie i częstotliwość ich występowania. Pionierski projekt pomoże znaleźć odpowiedzi na te wszystkie pytania.  

Prasa i media społecznościowe  

Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy zamierzają również prezentować know-how całego projektu za pośrednictwem lokalnej oraz branżowej prasy. Chodzi o to, aby pokazać, że autonomiczne pobieranie próbek i monitorowanie jakości wody przy użyciu bezzałogowych statków, może stać się alternatywnym rozwiązaniem w celu wyeliminowania wielu ograniczeń, np. czasu potrzebnego do pobrania i przeanalizowania próby. Bydgoskie Wodociągi będą prowadzić szeroko pojętą promocję Inteligentnego Systemu Monitoringu, Badania i Oceny, wykorzystując do tego wszystkie dostępne narzędzia internetowe, w tym również media społecznościowe. Prezes S. Drzewiecki jest przekonany, iż należy skorzystać ze wszystkich możliwych kanałów komunikacji by pokazać, że efektem wdrożenia tego pionierskiego i innowacyjnego projektu w mieście, będzie usprawnienie monitorowania obszaru strefy ochronnej ujęcia wody, pod kątem jakości ekosystemu i zmian w niej zachodzących dla podstawowych parametrów wskaźnikowych. Pomoże on również identyfikować źródła zanieczyszczeń, które mogą pojawić się w wodzie, jak również stworzyć listę działań niezbędnych do wyeliminowania tych zagrożeń. 

W planach: uniezależnienie energetyczne  

Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy skupiają się nie tylko na dbałości o najwyższą jakość oferowanej wody. W najbliższej przyszłości Spółka planuje wdrożyć szereg rozwiązań, które w dużym stopniu uniezależnią ją od zewnętrznych dostawców energii elektrycznej. W ambitnych planach na rok 2024 znalazły się m.in. budowa farmy fotowoltaicznej na terenie Oczyszczalni Ścieków „Fordon” (wartość inwestycji to 7,58 mln zł) i modernizacja kogeneracji agregatu biogazowni (8,27 mln zł). Zbudowane zostaną ponadto dwie farmy fotowoltaiczne – na terenie stacji uzdatniania wody „Las Gdański” (wartość inwestycji to 2 mln zł) oraz na terenie stacji uzdatniania wody „Czyżkówko” (4,37 mln zł). W perspektywicznych planach do 2026-2027 roku, znalazła się natomiast budowa stopnia wodnego i przepływowego zbiornika wodnego na potrzeby ujęcia i stacji uzdatniania wody „Czyżkówko” z uzupełniającym wytwarzaniem energii elektrycznej. Planowany koszt tej inwestycji ma wynieść 215,89 mln zł. 

W trosce o (wyższe) potrzeby mieszkańców 

Wodociągi Bydgoskie są obecne w życiu miasta i jego mieszkańców nie tylko jako dostawca dobrej wody i odbiorca ścieków, ale również jako aktywny sponsor dostosowujący oczekiwane formy działania do wciąż zmieniających się warunków i możliwości. Spółka od wielu lat jest głównym mecenasem Festiwalu Muzyki Kameralnej Мuzyka u Źródeł. Miejskie Wodociągi i Kanalizacja w Bydgoszczy są ponadto sponsorem lub partnerem innych wydarzeń kulturalnych w mieście, m.in. Bydgoskiego Festiwalu Operowego, Bydgoskiego Festiwalu Muzycznego, Międzynarodowego Konkursu Pianistycznego im. I.J. Paderewskiego czy Europejskich Spotkań Artystycznych. Wodociągi Bydgoskie udzielają również aktywnego wsparcia wielu akcjom charytatywnym, wśród których znalazły się m.in. „Uśmiechnięty Dzień Dziecka”, „Karma wraca” czy „Wyprawka dla żaka”. W ramach realizacji unijnego projektu CWC, przy budynku muzealnym „Pałacyk” na terenie Muzeum Wodociągów, zbudowano instalację pilotażową przedstawiającą obieg wody w mieście, mającą na celu stworzenie wzorcowego i pokazowego zagospodarowania spływu wody opadowej z uwzględnieniem typowych ogrodów deszczowych. Ponadto na terenie Stacji Wodociągowej Czyżkówko, stworzono łąki kwietne o powierzchni 1,25 ha metodą podsiewu oraz pełnej uprawy.            Od kilkunastu lat jest organizowana akcja promocji picia wody prosto z sieci wodociągowej. W jej ramach mieszkańcy chętnie sięgają po wodę z saturatorów umiejscowionych w centralnych punktach Bydgoszczy. 

(fot. 1 – MWiK Bydgoszcz)

(fot. 2 – MWiK Bydgoszcz)

(fot. 3 – MWiK Bydgoszcz)