MPK „Świdnica” już w pełni elektryczne!

28 września 2025 roku przeszedł do historii Świdnicy jako dzień, w którym całkowicie elektryczny transport publiczny stał się faktem. Tego dnia trzy przegubowe MAN-y wyprodukowane ponad dwadzieścia lat temu, napędzane silnikami diesla o pojemności 6,7 litra, po raz ostatni przejechały przez bramę zajezdni. Zastąpiły je trzy elektryczne Solarisy Urbino zakupione przez Świdnickie MPK za ponad 12,27 mln złotych. Tym samym wszystkie autobusy liniowe w mieście mają już napęd elektryczny, a cały proces wymiany taboru zajął tylko 5 lat.

Świdnica, dolnośląskie miasto z historią sięgającą średniowiecza, do połowy XIX wieku była twierdzą, co ograniczało jego rozwój. Wysadzenie i niwelacja umocnień przez Francuzów dało miastu oddech otwarcia, a kontrybucje dla Prus po wojnie francusko-pruskiej stanowiły impuls finansowy do rozwoju gospodarczego na odzyskanych terenach. Na obszarze dawnych fortyfikacji powstawały zakłady przemysłowe, nowe dzielnice mieszkaniowe i dające wytchnienie parki. W kolejnych latach miasto dokonywało ekspansji wchłaniając najbliższe wsie, a po ostatniej wojnie światowej na podświdnickich polach wybudowano trzy duże osiedla mieszkaniowe: Osiedle Młodych, Zarzecze i Zawiszów. Na obrzeżach parków i przedmieściach wyrosły osiedla zabudowy jednorodzinnej.
I właśnie taki układ urbanistyczny, gdzie osiedla mieszkaniowe znajdują się w większej odległości od przedsiębiorstw zatrudniających ich mieszkańców oraz szkół, urzędów, placówek ochrony zdrowia, determinuje układ linii komunikacyjnych w tym mieście.
Transport publiczny w pięćdziesięciotysięcznej Świdnicy został zainaugurowany 13 lat po zakończeniu działań wojennych i zasiedleniu miasta przez Polaków. Na dwie przecinające miasto linie wyjechały dwa spalinowe autobusy SAN i jak podają kronikarze, pierwsze dni ich funkcjonowania przyciągały całe rodziny pragnące zapoznać się z tą nowinką.
Przez te wszystkie lata realizatorem przewozów pasażerskich były różne podmioty komunalne i wojewódzkie, a Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne Świdnica Sp. z o.o. jest ich następcą i spadkobiercą wieloletnich tradycji i doświadczeń. Od 2004 roku Spółka wykonuje działalność w formie spółki prawa handlowego działającej na zasadach konkurencyjnych, a od 2019 roku w formie podmiotu wewnętrznego dla samorządów tworzących spółkę, czyli w oparciu o rekompensatę kosztów. W 2018 roku wchodzi w życie ustawa o elektromobilności, która wytycza horyzonty czasowe i kierunki rozwoju ekologicznego transportu publicznego.

Z nauką elektromobilności

Pojawiają się też pierwsze programy dedykowane wymianie taboru, oferujące w oparciu o środki unijne atrakcyjne dotacje i niskooprocentowane pożyczki.
– Uczyliśmy się wtedy elektromobilności w przyspieszonym tempie – mówi Tomasz Kurzawa, Prezes Zarządu MPK „Świdnica” Sp. z o.o. – W II połowie 2018 roku do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej trafił wniosek świdnickiego MPK, w ramach naboru w programie priorytetowym Systemu Zielonych Inwestycji – Gepard. Aplikowaliśmy tylko o dwa autobusy, bo musiały mieć standard wyposażenia nie gorszy od wprowadzonych do eksploatacji kilka miesięcy wcześniej dziewięciu spalinowych Solarisów MIDI. No i musieliśmy też mieć pieniądze na infrastrukturę ładowania dla dwóch elektryków: ładowarkę plug in oraz szybki pantograf.
Pierwsze autobusy elektryczne na ulice Świdnicy wyjechały w 2020 roku. Były to 12-metrowe Volvo produkowane we Wrocławiu. Autobusy zostały badzo dobrze przyjęte przez pasażerów, którzy cenili komfort podróży i ciszę panującą we wnętrzu, a także przez kierowców za dynamikę napędu i komfort prowadzenia. W tym samym roku Spółka uzyskuje dofinansowanie na zakup kolejnych 6 autobusów elektrycznych, 2 dodatkowych pantografów wraz z trafostacjami, zlokalizowanych przy ważnych węzłach komunikacyjnych miasta oraz dodatkowo stacji z 6 stanowiskami plug in do ładowania, zlokalizowanych na terenie MPK i dwóch ładowarek mobilnych mniejszej mocy.
Po raz kolejny w przetargu na autobusy wygrywa Volvo, a kontrakty na infrastrukturę ładowania trafiają do renomowanych graczy na tym rynku. W 2023 roku MPK ma już 30% taboru elektrycznego.

Nowy (elektro)rozdział …

Całkowicie elektryczny transport publiczny stał się faktem 28 września 2025 roku. Trzy wysłużone przegubowe dieslowskie MAN-y, zostały zastąpione przez trzy elektryczne Solarisy Urbino. Tym samym wszystkie autobusy liniowe w Świdnicy mają już napęd elektryczny: warto przy tym zaznaczyć, iż cały proces wymiany taboru trwał tylko 5 lat. – Konsekwentnie realizowaliśmy wizję zielonego, czystego transportu publicznego w Świdnicy – mówi Prezes T. Kurzawa. – W tej konsekwencji wspierały nas zawsze władze miasta. Od maja 2025 roku użytkujemy 10 elektrycznych Solarisów MIDI i jednego w wersji MAXI, zakupionych przez Miasto za środki unijne i użyczonych naszej spółce. Świdnicki przewoźnik dysponuje dziś 22 autobusami elektrycznymi: 4 to autobusy 18- metrowe MAXI, a 18 to 12-metrowe midi. Do ładowania służą trzy pantografy – dwa na pętlach i jeden w zajezdni oraz 12 dwustanowiskowych ładowarek plug in umiejscowionych przy ul. Inżynierskiej, wraz z dwoma ładowarkami mobilnymi do celów serwisowych.

… prąd z OZE i … elektrolizery

Już niebawem infrastruktura ładowania w zajezdni będzie zasilana z własnej elektrowni OZE: zakończony i rozstrzygnięty został przetarg na jej budowę. Prezes T. Kurzawa wylicza zalety takiego rozwiązania: – Własny prąd z odnawialnych źródeł to nie tylko działanie proekologiczne, ale także rachunek ekonomiczny. Kilometr przejechany na własnym prądzie jest kilka razy tańszy, od tego zrobionego na oleju napędowym czy wodorze. MPK Świdnica jest w przededniu podpisania umowy na budowę instalacji OZE działającej w ramach sieci wyspowej tj. off grid (fotowoltaiczna i pionowych turbin wiatrowych), o łącznej nominalnej mocy wyjściowej AC 1,63 MW, z 6 MWh magazynem energii elektrycznej. Wartość inwestycji może wynieść 49,23 mln zł. Wyliczenia wskazują, że instalacja 2242 paneli fotowoltaicznych o łącznej mocy 1390 kW i przy zastosowaniu magazynów energii o mocy 1500 KWh (docelowo 6000 kWh), pozwoli osiągnąć redukcję emisji CO2 przy produkcji energii elektrycznej o 322,38 Mg CO2/rok przy rocznej oszczędności energii elektrycznej wynoszącej 540 MWh, a docelowo 2GWh. Budowa instalacji OZE (pionowych turbin wiatrowych) wpłynie na poprawę efektywności infrastruktury do ładowania autobusów elektrycznych oraz optymalizowanie zużycia energii elektrycznej, dzięki oddaniu do użytkowania 30 pionowych turbin wiatrowych o mocy 10 kW każda. Jak szacuje miejski przewoźnik w oparciu o wyliczenia, dzienna produkcja energii przez pionowe turbiny wiatrowe wynosić będzie średnio ok. 2 MWh, a roczna ok. 600 MWh. Całkowita moc zainstalowana pionowych turbin wiatrowych osiągnie 0,3 MW (spadek emisji gazów cieplarnianych 358 Mg CO2/rok i oszczędności energii elektrycznej wielkości 600 Mwh/rok). Łączna redukcja emisji CO2 po oddaniu elektrowni OZE do użytkowania wyniesie 680,28 Mg rocznie, a oszczędność energii elektrycznej niemal 2,6 Gwh. Budowa elektrowni OZE ma zakończyć się w lipcu 2026 roku i jak mówią w Spółce, nie będzie to finał ekologicznych inwestycji: całkiem poważnie myśli się w Świdnicy o elektrolizerach do produkcji wodoru.