Zaledwie 4 lata wystarczyły, aby Społeczna Inicjatywa Mieszkaniowa Małopolska wyraźnie zaznaczyła swoją obecność na mapie inwestycji mieszkaniowych regionu. Największa publiczna spółka realizująca budownictwo społeczne w Małopolsce, planuje budowę ponad 1050 mieszkań na wynajem z preferencyjnym czynszem.
Deficyt dostępnych cenowo mieszkań to dziś jedno z największych wyzwań społecznych i gospodarczych w Polsce. Problem szczególnie dotyka młodych dorosłych, którzy chcą rozpocząć samodzielne życie. Według Eurostatu w 2024 roku aż 53,8% Polaków w wieku 25–34 lat mieszkało z rodzicami. Choć wielu z nich pracuje i utrzymuje się samodzielnie, własne mieszkanie wciąż pozostaje poza ich zasięgiem – kredyt hipoteczny oznacza wieloletnie duże zobowiązanie, a wynajem na rynku prywatnym jest drogi i niepewny. Trudności doświadczają także rodziny z dziećmi, którym prywatni właściciele nierzadko odmawiają najmu czy seniorzy poszukujący lokali bez barier architektonicznych i z przewidywalnymi kosztami utrzymania. W mniejszych miejscowościach sytuację dodatkowo komplikuje ograniczona oferta najmu i brak lokali odpowiadających zróżnicowanym potrzebom. W tym właśnie miejscu swoją misję realizują Społeczne Inicjatywy Mieszkaniowe (SIM), budując dla lokalnych społeczności mieszkania w formule długoterminowego najmu z umiarkowanym czynszem i możliwością dopłat w ramach programu „Mieszkanie na Start”. Co istotne, SIM-y działają jako spółki non-profit, a same inwestycje realizowane są z udziałem gmin i finansowania publicznego.
Pod rękę z gminami
SIM Małopolska wyróżnia się w gronie polskich Społecznych Inicjatyw Mieszkaniowych skalą i tempem działania. Powstała w II połowie 2021 roku, dziś jest największą tego typu spółką w regionie, a jej siłą jest szerokie partnerstwo samorządowe. Udziałowcami SIM Małopolska jest aż 16 gmin: Brzesko, Ciężkowice, Gorlice, Ryglice, Trzciana, Gnojnik, Dąbrowa Tarnowska, Wierzchosławice, Borzęcin, Rabka-Zdrój, Stary Sącz, Korzenna, Wieliczka, Miechów, Tuchów, oraz Zakliczyn, a także Krajowy Zasób Nieruchomości. Gminy nie tylko udostępniają działki i określają dodatkowe zasady naboru, ale też angażują się w cały proces – od planowania, po przekazanie kluczy mieszkańcom. To sprawia, że inwestycje SIM są projektami wpisanymi w lokalną tkankę i powstają tam, gdzie są potrzebne, a przede wszystkim poprawiają jakość życia mieszkańców oferując nowoczesne, bezpieczne i dostępne cenowo mieszkania w dobrze zaprojektowanym otoczeniu. – Bez gmin nie byłoby SIM – mówi Michał Lysy, prezes SIM Małopolska. –To dzięki nim trafiamy dokładnie tam, gdzie są największe potrzeby i wiemy, że nasze inwestycje naprawdę odpowiadają na lokalne oczekiwania. Dla nas najważniejsze jest to, że każda inwestycja to odpowiedź na marzenia konkretnych rodzin, które czekają na swoje miejsce do życia. Nie chodzi tylko o metry kwadratowe, ale o to, żeby te mieszkania dawały poczucie bezpieczeństwa i stabilności. Dzięki współpracy z samorządami wiemy, że tworzymy miejsca, w których ludzie mogą spokojnie planować swoją przyszłość. Niezwykle istotne jest również wsparcie Krajowego Zasobu Nieruchomości, który traktuje program SIM priorytetowo, o czym wielokrotnie mogliśmy się przekonać.
Ponad tysiąc nowych mieszkań
W niespełna cztery lata SIM Małopolska rozpoczęła 21 inwestycji w 16 gminach regionu. To tempo, które czyni spółkę jednym z najbardziej dynamicznych podmiotów w obszarze budownictwa społecznego w Polsce. Pierwszy projekt, obejmujący 40 mieszkań w Wierzchosławicach, został oddany w marcu 2025 roku. We wrześniu tego samego roku 28 rodzin odebrało klucze do mieszkań w pierwszym etapie osiedla w Łękach, w Gminie Borzęcin. Równolegle powstają kolejne inwestycje m.in. w Rabce-Zdroju, Starym Sączu, Siedliskach, Okocimiu, Miechowie i Wieliczce. W 2025 roku ruszyły także roboty budowlane przy realizacji inwestycji w Dąbrowie Tarnowskiej i Ryglicach, a spółka przygotowuje już pięć następnych przedsięwzięć. Łącznie SIM Małopolska planuje oddać ponad 1050 mieszkań o wartości blisko pół miliarda złotych. – Każde z tych ponad 1050 mieszkań, które oddamy w ramach rozpoczętych i planowanych projektów, to czyjś nowy początek. To nowe domy, w których dzieci mają swój pierwszy własny pokój, rodziny zyskują spokój i przestrzeń, a starsi mogą wreszcie zamieszkać w budynkach pozbawionych barier i dostosowanych do ich potrzeb. Już ponad 500 rodzin zaufało nam podpisując umowy partycypacyjne, co pokazuje, jak duże jest zapotrzebowanie i jak bardzo mieszkańcy czekają na takie rozwiązania – podkreśla Prezes M. Lysy.
Standard „pod klucz”
W zależności od potrzeb gminy inwestycje SIM Małopolska powstają w różnej skali – od kameralnych budynków wielorodzinnych, po większe osiedla z domami szeregowymi. Każdy projekt obejmuje także starannie zaplanowane otoczenie: tereny zielone, place zabaw, siłownie plenerowe, stojaki rowerowe i parkingi. Budynki są pozbawione barier architektonicznych, wyposażone w windy i dostosowane do potrzeb seniorów oraz osób z niepełnosprawnościami. Wszystkie mieszkania są oddawane w standardzie „pod klucz” i gotowe do zamieszkania od pierwszego dnia. Wykończone łazienki, podłogi, kuchnie i wszystkie instalacje z armaturą sprawiają, że mieszkańcy nie muszą zaczynać od kosztownego remontu, wystarczy wstawić meble i można zacząć życie w nowym miejscu. W ramach inwestycji powstają zarówno mniejsze mieszkania dla osób zaczynających samodzielne życie czy seniorów, jak i większe mieszkania dla rodzin z dziećmi, które potrzebują więcej przestrzeni. Mieszkania SIM Małopolska są projektowane tak, by były nie tylko nowoczesne, ale też tanie w utrzymaniu. Energooszczędne rozwiązania, takie jak panele fotowoltaiczne, pompy ciepła i materiały o wysokiej izolacyjności sprawiają, że koszty eksploatacji są niższe, a mieszkańcy mogą realnie odczuć tę różnicę w domowym budżecie.
Bezpieczeństwo i stabilność
Spółka działa w oparciu o stabilne mechanizmy finansowania, takie jak preferencyjne kredyty z BGK, granty z Funduszu Dopłat czy wsparcie Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa. Dzięki temu gminy nie muszą dźwigać całego ciężaru finansowego inwestycji, a czynsze w mieszkaniach są nawet o ponad połowę niższe niż na rynku komercyjnym.
– SIM Małopolska nie buduje dla zysku. Naszym zadaniem jest dopilnowanie, żeby każda inwestycja była prowadzona uczciwie, zgodnie z prawem i poszanowaniem pieniędzy – zarówno publicznych, jak i tych wpłacanych przez przyszłych mieszkańców. To ich interesy są zawsze na pierwszym miejscu. Dzięki jasnym zasadom i stabilnemu finansowaniu ludzie mogą mieć pewność, że mieszkania będą gotowe do wprowadzenia się od pierwszego dnia, bez niespodzianek i dodatkowych kosztów. Każda wpłacona złotówka wraca do nich w postaci nowoczesnych, wygodnych i tańszych w utrzymaniu mieszkań, które dają przede wszystkim spokój i poczucie bezpieczeństwa – podsumowuje Michał Lysy.
SIM Małopolska Sp. z o.o. to Społeczna Inicjatywa Mieszkaniowa, której celem jest realizacja inwestycji społecznego budownictwa czynszowego w modelu non-profit, na zasadach określonych w ustawie o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa. Spółka została utworzona przez szesnaście gmin we współpracy z Krajowym Zasobem Nieruchomości i zajmuje się budową mieszkań na wynajem z możliwością dojścia do własności. Mieszkania oferowane przez SIM Małopolska są przeznaczone dla osób, które nie mają zdolności kredytowej, ale są w stanie płacić comiesięczny czynsz. Dzięki umiarkowanym kosztom najmu oraz nowoczesnym, energooszczędnym rozwiązaniom SIM Małopolska wspiera rozwój lokalnych społeczności i zwiększa dostępność mieszkań w regionie.

SIM Małopolska – fot. 1 – Łęki, Gmina Borzęcin

SIM Małopolska – fot. 2 – Wierzchosławice